Μέσα σε ένα δάσος μπαμπού, στο Εκουαδόρ, οι επιστήμονες κατέγραψαν από ένα πτηνό, τον τρωγλοδύτη, ενδεχομένως τα πιο σύνθετα φωνητικά που έχουν διαπιστωθεί ποτέ. Ο αριθμός των τραγουδιστών κι ο εντυπωσιακός συγχρονισμός φέρνει τα πουλιά στην κορυφή της λίστας των σπουδαιότερων "μουσικών συγκροτημάτων", σύμφωνα με τους ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Σαιντ Άντριους, στη Σκοτία.
Μέσα σε ένα δάσος μπαμπού, στο Εκουαδόρ, οι επιστήμονες κατέγραψαν από ένα πτηνό, τον τρωγλοδύτη, ενδεχομένως τα πιο σύνθετα φωνητικά που έχουν διαπιστωθεί ποτέ. Ο αριθμός των τραγουδιστών κι ο εντυπωσιακός συγχρονισμός φέρνει τα πουλιά στην κορυφή της λίστας των σπουδαιότερων "μουσικών συγκροτημάτων", σύμφωνα με τους ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Σαιντ Άντριους, στη Σκοτία.
"Είναι ήδη γνωστό ότι κάποια πουλιά τραγουδούν σε ντουέτα ενώ άλλα σε μεγάλες χορωδίες, όμως οι συγκεκριμένοι τρωγλοδύτες κάνουν και τα δύο κι επιπλέον η χορωδία είναι εξαιρετικά ακριβής και καλά συντονισμένη", αναφέρει ο Πήτερ Σλάτερ, καθηγητής βιολογίας στο Σαιντ Άντριους κι επικεφαλής της μελέτης η οποία δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Biology Letters. Ο Σλάτερ αναφέρει πως μέχρι επτά πουλιά είναι τα μέλη της χορωδίας, με τα αρσενικά και τα θηλυκά να συμμετέχουν σε διαφορετικά μέρη του έργου.
Το τραγούδι αποτελείται από μια σειρά τεσσάρων επαναλαμβανόμενων φράσεων που ακολουθούν το σχέδιο ΑΒΓΔΑΒΓΔ. Τα αρσενικά τραγουδούν τα Α και Γ, ενώ τα θηλυκά τραγουδούν τα Β και Δ. Όλα τα πουλιά τραγουδούν περίπου 20 σύνολα φράσεων μέχρι και δύο λεπτά τη φορά. "Είναι ένας σημαντικός άθλος συντονισμού, ειδικά όταν εξετάζετε την ταχύτητά τους", αναφέρει ο Σλάτερ. Τόσο τα αρσενικά όσο και τα θηλυκά τραγουδούν τις νότες τους με μεγάλη ακρίβεια, ώστε τελικά η μουσική φράση ΑΒΓΔ να παράγεται χωρίς διακοπές, σαν να τραγουδάει μόνο από ένα πουλί. Οι τρωγλοδύτες με λιτή ουρά (είδος Thryothorus euophrys) είναι μικρά, δυσδιάκριτα πουλιά, εκτός από τα δυνατά τραγούδια τους. Έχουν κοντά φτερά και λεπτά, κυρτά με φορά προς τα κάτω ράμφη. Δεν ανήκουν στα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση κι ανήκουν σε μία νέα οικογένεια πτηνών του κόσμου, που περιέχει 55 είδη. Ο αρσενικός και ο θηλυκός τρωγλοδύτης διαθέτουν στο ρεπερτόριό τους διαφορετικές μουσικές φράσεις, όμως προτιμούν να τραγουδούν σε συντονισμένες ομάδες. "Μερικές φορές ένα φύλο τραγουδά μια σειρά φράσεων χωρίς να παρεμβάλλονται οι φράσεις του άλλου φύλου. Αυτό ήταν το πιό εντυπωσιακό σε μία ομάδα επτά πουλιών, όπου υπήρχαν μόνο δύο αρσενικά, και πήραμε συχνά το τραγούδι ΒΔΒΔ... Προφανώς οι αδύναμοι δεν θα μπορούσαν να διατηρηθούν για πολλοί σε αυτή τη συναυλία", λέει ο Σλάτερ.
Ο Σλάτερ κι οι συνεργάτες του θεωρούν πως το συγχρονισμένο τραγούδι είναι πιθανώς μια μορφή άμυνας για τα μέλη του είδους. "Εάν παίξετε ένα τραγούδι από κασετόφωνο στην περιοχή των πουλιών, η ομάδα θα μαζευτεί πολύ γρήγορα, σαν τρελή, γύρω από το τραγούδι. Φαντάζομαι πως αυτό είναι πιθανώς πολύ εκφοβιστικό για έναν εξωτερικό εχθρό", λέει ο Σλάτερ. Το τραγούδι επίσης μπορεί να βοηθάει στο συγχρονισμό της αναπαραγωγής. Τα περισσότερα πουλιά στις εύκρατες ζώνες αναπαράγονται όταν αυξάνεται το μήκος ημέρας, την άνοιξη. Στον ισημερινό, όπου βρίσκονται αυτά τα πουλιά, το μήκος ημέρας δεν ποικίλλει και πολύ. Αντί να αναπαράγονται όλη την ώρα, τα πουλιά φαίνονται να συγχρονίζονται και να ενεργοποιούν με τα τραγούδια τα αναπαραγωγικά τους συστήματα. Ο Σλάτερ κι η ερευνητική του ομάδα ελπίζουν να αναλύσουν στη συνέχεια το DNA (γενετικό υλικό) των τρωγλοδυτών για να προσδιορίσουν τον τρόπο με τον οποίο τα μέλη της ομάδας σχετίζονται το ένα με το άλλο.
Ακούστε τον ήχο (αρχείο σε μορφή .mp3, χωρητικότητα 190kb, Mann et al.)
University of St Andrews
Synchronised chorusing in a Neotropical wren
