Τα ποντίκια που κυοφορούν, επιταχύνουν την παραγωγή νέων εγκεφαλικών κυττάρων στα μωρά τους, αν τρέχουν καθημερινά, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences. Όμως οι ερευνητές λένε πως είναι πρόωρο να ειπωθεί αν το ίδιο θα μπορούσε να ισχύει και στους ανθρώπους. Οι ερευνητές ήδη γνώριζαν πως η άσκηση στα ενήλικα ζώα μπορεί να επάγει την παραγωγή νέων νευρώνων σε μια περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται ιππόκαμπος, ο οποίος σχετίζεται με την εκμάθηση και τη μνήμη.
Η παρούσα μελέτη αποκαλύπτει πως η επίδραση αυτή μπορεί να κληροδοτηθεί από τη μητέρα στον απόγονο. Οι ερευνητές έδωσαν σε μια ομάδα εγκύων ποντικιών έναν τροχό για να κινούνται διαρκώς, και κράτησαν μια άλλη ομάδα χωρίς άσκηση. Τα ζώα έτρεχαν περίπου δύο - τρία χιλιόμετρα κάθε νύχτα, αν και ελάττωναν τη δραστηριότητά τους καθώς η εγκυμοσύνη τους προχώρησε. Για να παρακολουθήσουν την εγκεφαλική αύξηση, οι ερευνητές έγχυσαν στα κυοφορούντα ποντίκια μια χρωστική ουσία που χρωμάτιζε μόνο τους πρόσφατα σχηματισμένους νευρώνες στα νήπιά τους. Επιπλέον τοποθέτησαν τη χρωστική σε άλλα μωρά, άμεσα αφότου γεννήθηκαν.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η άσκηση φάνηκε να ελαττώνει την αύξηση των νευρώνων στα αναπτυσσόμενα έμβρυα. Τα μωρά στις μήτρες της μητέρων που ασκούνταν είχαν κατά προσέγγιση 20% λιγότερους νευρώνες, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αλλά, όταν τα ποντίκια έγιναν πέντε εβδομάδων, η κατάσταση φάνηκε αρκετά διαφορετική. Οι απόγονοι των θηλυκών που ασκούνταν διαμόρφωναν περισσότερους νευρώνες, και ο ιππόκαμπός τους περιείχε περίπου το 40% των συνολικών κυττάρων. "Αυτό μας προκάλεσε έκπληξη και κατάπληξη", αναφέρει ο επικεφαλής της μελέτης Γκερντ Κέμπερμαν, του Κέντρου Μαξ Ντέλβρακ για τη Μοριακή Ιατρική, στο Βερολίνο της Γερμανίας. Όταν τα ποντίκια έγιναν επτά εβδομάδων, το ποσοστό παραγωγής νευρώνων είχε εξισωθεί και στις δύο ομάδες πειραματόζωων. Ίσως η πρόωρη ύφεση και η μετέπειτα ώθηση θα μπορούσαν ενδεχομένως να έχουν μια μόνιμη επίδραση, αναφέρουν. Η μελέτη αναδεικνύει την πρωτοποριακή ιδέα πως οι έγκυες γυναίκες που εργάζονται συχνά προκαλούν ώθηση στη γέννηση νέων νευρώνων στους εγκεφάλους των παιδιών τους. Οι συντάκτες σημειώνουν μία μελέτη που προτείνει ότι τα παιδιά μητέρων που ασκούνταν σημείωναν καλύτερες επιδόσεις στις δοκιμασίες νοημοσύνης, στην ηλικία των πέντε ετών.
Όμως, οι ερευνητές είναι πολύ προσεκτικοί. "Είναι μια συναρπαστική ιδέα, αλλά δεν υπάρχουν ακόμη τα αποδεικτικά στοιχεία", αναφέρει η Τζένιφερ Μπίζον, η οποία μελετά τη μάθηση και τη μνήμη στο πανεπιστήμιο του Τέξας. Από την άλλη, οι ειδικοί δεν ξέρουν εάν οι πρόσθετοι νευρώνες στον ιππόκαμπο είναι ωφέλιμοι για τον εγκέφαλο, αν και τουλάχιστον μερικές μελέτες προτείνουν ότι είναι σημαντικοί για την εκμάθηση. Για να εξηγήσουν τα αποτελέσματά τους διατυπώνουν μία θεωρία σύμφωνα με την οποία η πρόωρη ύφεση στην παραγωγή νευρώνων αναγκάζει τον εγκέφαλο να επιφέρει την ισορροπία, παράγοντας πρόσθετα κύτταρα αργότερα. Μία άλλη εξήγηση θα μπορούσε να ήταν πως η άσκηση ωθεί την παραγωγή ορισμένων παραγόντων αύξησης στη μητέρα που μεταφέρονται στον απόγονο διαμέσω του πλακούντα. Είναι δυνατόν η άσκηση να ωφελεί τα μωρά με λιγότερο άμεσους τρόπους. Παραδείγματος χάριν, η άσκηση των μητέρων μπορεί απλά να καθιστά τις ίδιες υγιέστερες και επομένως με μεγαλύτερη όρεξη και διάθεση να καλλωπίζουν και να γλείφουν τα μωρά τους, γεγονός που πιθανόν να διεγείρει τους εγκεφάλους των εμβρύων. Τα αποτελέσματα δημιουργούν επίσης το ερώτημα εάν η διανοητική εγρήγορση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί επιπλέον να επηρεάζει τους αναπτυσσόμενους εγκεφάλους των εμβρύων. Ενήλικα ζώα που τοποθετούνται στα κλουβιά με παιχνίδια είναι γνωστό πως παράγουν περισσότερους νευρώνες από εκείνοι που κρατιούνται μόνα τους. Ίσως αυτή η συμπεριφορά μπορεί επίσης να κληροδοτηθεί από μια έγκυο μητέρα στο παιδί της. "Είναι μια μελέτη που δημιουργεί πιθανότητες και ερωτήσεις", λέει ο νευροεπιστήμονας Μπράιν Κρίστι του πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολούμπια στο Βανκούβερ του Καναδά.
Running in pregnancy transiently increases postnatal hippocampal neurogenesis in the offspring
Having a Healthy Pregnancy